
Sterrenhemel op Monte do Casarão
De sterrenhemel is fascinerend. In de meeste delen van Europa – zeker in Nederland – zijn door lichtvervuiling en smog helaas steeds minder sterren te zien. Wilt u volop genieten van de sterrenhemel, dan zult u op zoek moeten naar een plek die de sterren in hun volle glorie laat zien. Monte do Casarão is volgens kenners zo’n plek. Astrofotograaf Carsten Jacobs en amateur-astronoom Tom Zalmstra waren hier en delen met u graag hun ervaringen.
De sterrenhemel van Carsten Jacobs
Normaliter gaat Carsten Jacobs om sterren te fotograferen naar Namibïe, naar de Internationale Amateur Sterrenwacht aldaar. Over de foto’s die hij op Monte do Casarão heeft genomen en de omstandigheden waaronder was hij minstens zo tevreden. Hij fotografeerde zowel de Oriongordel (M 78) met de Paardenkopnevel en delen van Barnards Loop als ook de Rosettenevel (NGC 2244) met het Kerstboomcluster (NGC 2264) in het sterrenbeeld Monoceros. De foto’s zijn gemaakt met een RGB- en een H-alpha filter met een belichtingstijd van 2 uur. De camera die Jacobs daarvoor heeft gebruikt is een FLI ML 16803, met Mamiya telelens 645 300mm 1:5,6.
De foto’s die hij maakte mochten we gebruiken. Meer foto’s van zijn hand (en van andere astrofotografen) vindt u op www.ias-observatory.org
De sterrenhemel van Tom Zalmstra
Monte do Casarão is bij uitstek geschikt om te genieten van de sterrenhemel. Dat komt allereerst door de rust en ontspanning van een vakantie. Om van sterrenkijken te genieten moet je er echt de tijd voor nemen. Dat geldt voor de beginner die liggend op zijn ligstoel de sterrenbeelden probeert te herkennen en wacht op vallende sterren. En het geldt ook voor de ervaren waarnemer die met telescoop en gedetailleerde atlas zwakke nevels opzoekt en er door lang turen de kleinste details in probeert te herkennen.
Dan natuurlijk de duisternis. Op Monte do Casarão is het écht donker. In Nederland is geen plek te vinden waar het zo donker is. Het klimaat zorgt daarbij voor een droge doorzichtige lucht waardoor er veel meer sterren, nevels en sterrenstelsels zichtbaar zijn dan in Nederland. Dat merk je met het blote oog, met een verrekijker en met een echte telescoop. Voor de kenners: een SQM-waarde van 21.7 is hier heel gewoon.
Tenslotte de ligging. Zuid-Portugal ligt 15 graden zuidelijker dan Nederland. Dat merkt je overdag aan de zon die 15 graden hoger staat en meer warmte geeft. ’s Nachts staan alle sterren ook 15 graden hoger en zijn zo beter zichtbaar. Het grote voordeel voor sterrenkijkers (astronomen) is dat objecten die in Nederland altijd onder de horizon verborgen blijven, hier wel zichtbaar worden.
Een voorbeeld is het sterrenbeeld Centaurus met veel mooie nevels en sterrenstelsels. De spectaculaire sterrenhoop Omega Centauri komt hier in Portugal nét boven de horizon.
Een ander voorbeeld is de omgeving van de sterrenbeelden Schorpioen en Boogschutter: het mooiste deel van de melkweg. In Nederland komt dit gebied zomers net boven de horizon en verdwijnt dan meestal in de lichtsoep van een naburige stad of dorp. Op Monte do Casarão staan deze sterrenbeelden ruim boven de horizon (’s avonds in de zomer of ’s nachts in het voorjaar) zodat je maximaal kunt genieten van de mooie objecten: met een verrekijker kun je op je gemak op zoek naar bv. Lagoonnevel en Triffid nevel en genieten van mooie structuren in de melkweg.
Sterrenhemel real time
Binnen niet al te lange tijd kunt u de sterrenhemel op Monte do Casarão door een echte telescoop bekijken: de Sky-Watcher Skyliner-300P Flex Tube 30 cm (12 inch) Dobson.
Cadeautje van onze gasten, voor ons en voor onze gasten. We zijn er heel blij mee. Dat wordt straks genieten in de duisternis.