Kurk, exportartikel nummer één
Kurk kent een lange en rijke geschiedenis. Al in 3000 voor Christus werd het gebruikt bij de visvangst in China, Perzië en Egypte. De eerste met kurk afgesloten amfora stamt uit de 1e eeuw na Christus, uit Ephesus. Zo oud is al de relatie kurk/wijn.
Door de eeuwen heen is kurk, door zijn bijzondere eigenschappen, overal voor gebruikt: niet alleen in de wijnindustrie, maar ook in de zeevaart, de bouw, de meubelindustrie, de oorlogsindustrie. De kern van een honkbal bestaat uit kurk, en ook wordt het materiaal veel gebruikt in de muziekinstrumentenbouw. Nog steeds zien nieuwe toepassingen het daglicht, met name op het gebied van eco-design en mode. Nieuwste (Portugese) innovatie: autostoelen van kurk. Scheelt in het gewicht, dus minder brandstofgebruik.
Kurk: exportartikel nummer één
Portugal is al eeuwenlang hét kurkland bij uitstek. Al in 1209 werd een wet uitgevaardigd ter bescherming van de kurkeik. Portugal is nu goed voor zo’n 50% van de wereldproductie, waarvan 85% uit de Alentejo. En daarvan komt een héél klein beetje van Monte do Casarão.
Eén keer in de tien jaar
Want hoewel Monte do Casarão een eucalyptusplantage is, staan er ook veel kurkeiken (sobreiros). Een keer in de tien jaar wordt de kurk, de bast van de kurkeik, geoogst.
De kurkeik is de enige boom waar de gehele bast in één keer van kan worden afgehaald. Elke andere boom gaat dood, de kurkeik evenwel krijgt een nieuwe bast. Na tien jaar is de bast weer rijp om geoogst te worden. Het cijfer op de boom geeft aan in welk jaar hij is gepeld, zodat de pellers weten wanneer de volgende oogst is.
Maagdelijk
Een kurkeik wordt ongeveer 200 jaar oud. Als hij 25 jaar oud is, wordt hij gepeld. Deze “maagdelijke” kurk is niks waard. Veel te bobbelig en te ongelijk. Pas na nog eens tien jaar is de bast goed genoeg om verwerkt te worden.
Kurkpellen gebeurt nog op de traditionele manier, zonder helm, handschoen of zekering. Dat is alleen maar hinderlijk. Vier weken worden de stukken te drogen gelegd, en dan worden ze gewogen en kan er afgerekend worden. Maateenheid is de arroba, ongeveer 15 kilo.
Als laatste dit: weet u waarom de bast van de kurkeik lichtrood is als hij net is gepeld? Omdat hij zich schaamt omdat hij in zijn blootje staat, zeggen ze hier.
Tweemaal per jaar - eenmaal in het voorjaar en eenmaal in het najaar - organiseert Monte do Casarão een schilderweek. De cursus is zowel voor beginners als gevorderden. Schilderen of tekenen kan in elke gewenste techniek, met elk gewenst materiaal. De week wordt begeleid door een Nederlandse docent.
Schilderweken in 2024
De schilderweek in het voorjaar is van woensdag 10 tot en met woensdag 17 april.
De schilderweek in het najaar is van woensdag 2 tot en met woensdag 9 oktober.
Bent u nieuwsgierig naar wat er door de cursisten in de loop van de jaren zoal is gemaakt? In Galerie Casarão vindt u een uitgebreide collectie schilderijen. Kom binnen, de toegang is gratis.
Oktober. De zomer is voorbij. Overdag is het nog zonnig en warm, maar de avonden en de nachten zijn een stuk kouder geworden. Dat zorgt voor ochtendmist. De mist trekt snel weer op. Het levert wel mooi plaatjes op!
